Alevilerde Kurban…
-Turabi Saltık-
Daha en başında Aleviler de canlıyı kesmek, kurban etmek yoktu. Temelinde, Kırklar Meclisi’nde; bitki (üzüm tanesi) ve kutsanmış ekmek (bıcik-niyaz) kurban yerine geçiyordu. Alevilikte / Kızılbaşlıkta yaşam hakkı kutsaldı, cana kıymak yoktu. Canı incitmek yoktu. İncinsen de incitme denilerek can incitilmezdi.
Kırklar Meclisi’nde parsla görevli (komün görevlisi) Meclise getirdiği üzüm tanesiyle, kutsanmış buğday ekmeğini (bıcik-niyaz) Kırklar Meclisi’nde bulunan canlara sunmuştu. Alevilikte/Kızılbaşlıkta üzüm tanesiyle, kutsanmış niyaz, kurban olarak kabul edilmişti.
Uzun yüzyıllar sonra bu temel inanç, çevre baskısı ve onun etkisiyle terk edildi. Yerine inançlar içerisine kurban kesmek girdi. Kurbanın, Hakk’a yakınlaşmak için kesildiğine inanıldı.
Toplumsal kurallar bütünü olan ‘yol’ da, erkân da, İbrahim’in oğlunu kurban etmesi Alevilerce / Kızılbaşlarca farklı yorumlanmıştır. Aleviler, İbrahim; “insan vücudunu yok etmeden de Hakk’a varılacağını” anladı biçiminde yorumlamışlar.
İbrahim de, oğlu İsmail’i yok etmeden kurtarmış yerine koç kurban etmişti. Semavi dinlerden günümüze gelen kurban kültürü, buraya dayandırılmaktadır. Ancak kurban kültü semavi dinlerden öncesine gitmektedir.
Alevi / Kızılbaş ‘Yol’u ve erkânında; asıl kurban, insan nefsini tığlamaktır. İnsanın insanla, doğayla buluşmasının, Hakk’a yürümesinin temeli, kurban kesmekte değildir. Onlar, Hakk’a yürümenin; arı-duru olmanın, gönlü-kalbi temiz insan olmakla; eline, diline, beline, nefsine, benliğine, sahip çıkmayla yani; “İnsani Kâmil”, “Mürşidi Kâmil” olmayla mümkün olacağına inanmışlar.
Alevilikte, Kurban bayramı yoktur. Kurban bayramı olmayınca olmayan bayrama kurban kesilmez. Kurban bayramı da Kruban bayramında kurban kesmede yoktur. Alevi ritüellerinin temelinde yukarıda söylendiği gibi bitki, üzüm tanesi ve suyuyla, Pir elinden alınmış, kutsanmış niyaz kansızdı ve bunlar kurban yerine sayılıyordu. Bu yüzden Alevi Mürşidi Kamilleri bu duruma; “kansız lokma yiyiniz” demişlerdi.
Süreçle Alevilerde de kurban kesme ritüelleri oluştu. Bu ritüeller Alevi kuralları olan Alevi yolu, erkanınca yürütüldü. Hiç bir zaman bir “Kurban bayramı” şeklinde olmadı.
Aleviliķte, kutsanmış, dualanmış lokma ve niyaz gibi yiyeceğin, eşit bölüşümü, paylaşımın ifadesi kurbandır. Değilse Alevilikte, Kurban bayramı ve Kurban bayramında kurban kesmek yoktur. Temelinde ise kurban, Pir elınden alınmış, kutsanmış kansız lokmadır.
Sevgili Canlar, yoluna ve ikrarına bağlı olan her Alevi kendisini Alevi Haber Ağı’nın doğal bir muhabir olarak görmelidir.
Oturduğu mahallede, okuduğu okulda, çalıştığı iş yerinde, üyesi olduğu Cemevi’nde ve sokakat haber niteliği taşıyan her durmla ilgili bize görsel veya yazılı haber göndermelidir.
Bu istemimiz Alevi kurum yöneticilerimiz içinde geçerlidir.
Alevi Haber Ağı: Gerçekleri yazacak… Geçekler yazılırken sende katkını sun can…
Saygılar, sevgiler
