Son Dut
-Firaz Baran –
Xala Qır atını Nolê Gözon’dan yukarı doğru sürdü. Bayrî Huse’nin evinin yanından geçerken su içmek için durdu. Orada büyük bir dut ağacı vardı. Dutun dalları çürümeye başladığı için kesmeye karar vermişlerdi.
Bunu duyan Xala Qır Bayro’ya şunu önerdi: “Kararını vermişsin. Bu ağacı keseceksin. O zaman dallarını sen, gövdesini ben alayım. Gövdesiyle tekne yapıp ona can vereceğim.”
Öyle de yaptılar. Önce dallarını kestiler, sonra gövdesini. Xala Qır gövdesini beşe ayırdı ve atıyla eve getirdi. Onlarla dört tane tekne yaptı. Önceden hazır olan saplarla birleştirip tellerini de takınca rızbalar meydana geldi. Bir rızbayı Bollo’ya, birini Olî Çalle’ye verdi.
Aylar sonra bir rızbayı omzuna bağladı. Atına bindi ve köyden ayrıldı. Hedefinde dut ağacını kestikleri tepe vardı. Oraya ulaştığında Bayro’nun evine gitti. Bayro ile ağacı kestikleri yere gittiler.
Xala Qır orada rızbasını çıkarıp çaldı. Bayro rızbanın tınısından etkilendi. Ağacın kökleri halen yerinde duruyordu. Bayro başını köklere dönderdi ve şöyle dedi:
– “Xallo, ben ağacı yaktım. Sen ise ona yeniden can verdin.”
Xala Qır ile Bayro iki-üç saat sohbet etti. Sonra Xala Qır izin isteyerek oradan ayrıldı. Ayrılırken rızbayı Bayro’ya hediye etti. Atının üzerinde yola çıkacağı zaman şöyle dedi:
– “Onun canı sana emanet. Evinde sazın sesi eksilmesin.”
At, dörtnala aşağı doğru gitti. Bayro önümüzdeki haftalarda başka ağaçlara can verecekti.
* 1950’de yaşanan yarı-kurgusal bir öykü… Xala Qır Maxson (Maksutuşağı, Pazarcık) köyündendir. Uzun yıllar rızba ve cura yaptı. Onun yaptığı rızbalarla sırlama erkanları yapıldı. Dadalar onun curalarıyla cem bağladı. Kendisini sevgi ve hürmetle anıyoruz.
** Fotoğrafta gördüğünüz bu saz 100 yaşında. Pir Ali Dedeoğlu‘nun evindedir. Bu saz ile dedesi Pir Hallace Mame, babası Pir Saydî Hallêc, Rêber Memed Alî Malê Mistafî Zurke cem bağladı. Dedeoğlu, sazı yöremiz için 20. yüzyılın hafızası ve kutsal bir emanet olarak görüyor.
Sevgili Canlar, yoluna ve ikrarına bağlı olan her Alevi kendisini Alevi Haber Ağı’nın doğal bir muhabir olarak görmelidir.
Oturduğu mahallede, okuduğu okulda, çalıştığı iş yerinde, üyesi olduğu Cemevi’nde ve sokakat haber niteliği taşıyan her durmla ilgili bize görsel veya yazılı haber göndermelidir.
Bu istemimiz Alevi kurum yöneticilerimiz içinde geçerlidir.
Alevi Haber Ağı: Gerçekleri yazacak… Geçekler yazılırken sende katkını sun can…
Saygılar, sevgiler